Παρασκευή 16 Αυγούστου 2013

Στο προοίμιο του Μνημονίου καταγράφεται ΡΗΤΑ ότι ο ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΣ λόγος που μπαίνουμε σε αυτό είναι οι πράξεις/παραλείψεις των τραπεζών και η εκμετάλλευση του εποπτικού κενού! Από τα 23 ΔΙΣ που φόρτωσαν στην Κύπρο τα 16,1 ΔΙΣ πάνε κατευθείαν στις τράπεζες τα 4,1 ΔΙΣ για το Δημόσιο Χρέος χωρίς να ξεκαθαρίζεται πως θα πληρωθεί ο ΠΑΡΑΝΟΜΟΣ ELA των 12 ΔΙΣ που πήρε η Λαική όπως είπε ο ίδιος ο Νικόλας Παπαδόπουλος σε εμάς



Από το λεκτικό του Μνημονίου μας λένε ότι οι τράπεζες έχουν μεγάλες ευθύνες και ότι ότι παράνομα εκμεταλλεύτηκαν τα κενά του εποπτικού πλαισίου που είχε ως αποτέλεσμα την μη έγκαιρη διαπίστωση των ζημιών που μας οδήγησε εν τέλει εδώ…Αυτό είναι αρκετό για να κινηθεί διαδικασία για τουλάχιστον πλημμελή εκτέλεση καθηκόντων που επέφερε την οικονομική καταστροφή της Κύπρου αλλά ο Γενικός Εισαγγελέας κλπ δεν κάνουν τίποτα..γιατί άραγε;
Από την σελίδα του αρχισυντάκτη της οικονομικής καθημερινής Μιχάλη Περσιάνη  μαθαίνουμε που θα πάνε τα 23 ΔΙΣ που φορτώθηκαν στην Κύπρο
10,6 δισ. ευρώ από το κούρεμα και τη συγχώνευση Λαϊκής-Τράπεζας Κύπρου, και τη μετατροπή των ανασφάλιστων καταθέσεων σε μετοχικό κεφάλαιο.
δηλαδή το κτύπημα που δέχτηκε η οικονομία της Κύπρου που την διέλυσε ολοκληρωτικά ήταν για να εξασφαλιστεί το ποσό των 10,6 ΔΙΣ που είναι ψίχουλα όταν αναλογιστεί κάποιος ότι πχ η ελληνική κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Κωστάκη Καραμανλή είχε δώσει το 2009 ποσό υπερδιπλάσιο 28 δις στις τράπεζες και ακολούθησαν άλλα τρία πακέτα που έφτασαν τα επιπλέον 85 ΔΙΣ!!!!!
και εν τέλει μέχρι τον αύγουστο του 2012 το ελληνικό κράτος είχε δώσει στις τράπεζες
το απίστευτο ποσό των 218 ΔΙΣ!!!
από τον Πάνο Παναγιώτου στο ΤVXS
Πολύ πριν ξεσπάσει η ‘ελληνική κρίση’ η κυβέρνηση Καραμανλή ενέκρινε πακέτο κρατικών εγγυήσεων για τις τράπεζες αξίας 28 δις ευρώ, δηλαδή πολύ μεγαλύτερο απ’ το 10% του ΑΕΠ της χώρας. (Ν. 3723 ΦΕΚ 250-9 ΔΕΚ 2008)…………

Παρά το γεγονός πως η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας επιδεινώθηκε σφόδρα η τότε κυβέρνηση ενέκρινε άλλα τρία πακέτα κρατικών εγγυήσεων για τις τράπεζες συνολικού ύψους 85 δις ευρώ:
  • Ν. 3672 ΦΕΚ 148 3 ΣΕΠΤ 2010 - 25 δις ευρώ
  • Ν. 3965 ΦΕΚ 113 18 ΜΑΙ 2011 - 30 δις ευρώ
  • Πρ Νομ Περ. ΦΕΚ 203 14 ΣΕΠΤ 2011- 30 δις ευρώ
Με την Ελλάδα να έχει ήδη αποδεχτεί την αδυναμία αποπληρωμής των υποχρεώσεων της και να έχει συμφωνήσει στην αναδιάρθρωση του χρέους της εν μέσω μία δραματικής ύφεσης, η κυβέρνηση Παπαδήμου προχώρησε στην έγκριση και νέου πακέτου κρατικών εγγυήσεων για τις τράπεζες ύψους 30 δις ευρώ (Ν. 4031 ΦΕΚ 256 – 9 ΔΕΚ 2011 – 30 δις ευρώ).
Έτσι, το σύνολο των κρατικών εγγυήσεων που έλαβαν οι ελληνικές τράπεζες ανήλθε στα 168 δις ευρώ. Πέρα απ’ αυτό με βάση τη συμφωνία για το PSI η Ελλάδα θα παράσχει 50 δις ευρώ από τα 130 δις ευρώ του δεύτερου πακέτου στήριξης για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.
Έτσι, το σύνολο εγγυήσεων και δανείων που παράσχει το κράτος στις τράπεζεςανέρχεται στα 218 δις ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί, σχεδόν, στο 100% του ΑΕΠ της χώρας.
—————————–
Είναι ξεκάθαρο δηλαδή ότι το τεράστιο αυτό κτύπημα που δέχτηκε η Κύπρος στην οικονομία της η οποία ουσιαστικά διαλύθηκε χωρίς περιθώρια ανάκαμψης με αυτό το μοντέλο που ακόμα λειτουργεί δηλαδή τις λεγόμενες υπηρεσίες και την παρασιτική οικονομία
αυτό το κτύπημα δεν έγινε για τα ψίχουλα των 10 δις αλλά εννοείται ότι είχε άλλους στόχους….
και επανερχόμαστε
είπαμε 10,6 δισ. ευρώ από το κούρεμα και τη συγχώνευση Λαϊκής-Τράπεζας Κύπρου, και τη μετατροπή των ανασφάλιστων καταθέσεων σε μετοχικό κεφάλαιο.
αυτά θα πάνε στην Τράπεζα Κύπρου που θα απορροφήσει την λαική
Δηλαδή μια τράπεζα ή έστω δύο θα φάνε ξεκάθαρα 10,6 ΔΙΣ

10 ΔΙΣ ευρώ είναι το δάνειο που θα πάρει η Κύπρος από την τρόικα μέσω του ΕΜΣ
από αυτά τα 10 ΔΙΣ
2,5 δισ. ευρώ για την επιπλέον ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (εκτός Λαϊκής και Τράπεζας Κύπρου). Πρόκειται για ανάγκες της Ελληνικής (0,3 με 0,4 δισ. ευρώ) και των Συνεργατικών (1,2 δισ. ευρώ), 
[σημείωση wakeupCyprus 16 Αυγούστου 2013: Με όλες τις πρόσφατες εξελίξεις τελικά θα χρειαστούν άλλα 3 ΔΙΣ για τα συνεργατικά!

Άλλα 3 δις για τον Συνεργατισμό


οι οποίοι όμως θα πρέπει πρώτα να αναζητήσουν ενίσχυση κεφαλαίου από τον ιδιωτικό τομέα. Περιλαμβάνει και «μαξιλαράκι» για επιδείνωση της κατάστασης.

Δηλαδή μέχρι τώρα έχουμε 13,1 ΔΙΣ για τις τράπεζες
σημείωση wakeupCyprus 16 Αυγούστου 2013  μαζί με τα επιπλέον 3 ΔΙΣ που αναφέρθηκαν πιο πάνω συνολικά 
16,1 ΔΙΣ για τις τράπεζες
χωρίς ο πολίτης να έχει οιαδήποτε ωφέλεια

πάντως το πιο παράξενο σημείο είναι αυτό:
0,4 δισ. ευρώ από την πώληση των αποθεμάτων χρυσού που κατέχει η Κεντρική Τράπεζα. Σήμερα η Κεντρική διαθέτει αποθέματα που εκτιμούνται λίγο άνω του 0,5 δισ. ευρώ, και η κυβέρνηση θα λάβει, στις αρχές του 2014, μέρισμα από την πώληση. Πάντως, σχόλιο του κ. Ντράγκι την Παρασκευή, ήταν πως διαφωνεί, αφού τα έσοδα από την πώληση θα πρέπει, σύμφωνα με τη δήλωσή του, να καλύψουν υποχρεώσεις του ELA.


Ο ELA που πήρε η Λαική ως γνωστόν είναι μίνιμουμ 9 ΔΙΣ ( Ο νικόλας παπαδόπουλος στο hilton park που μίλησε σε κομματικό κοινό στις 25 απριλίου 2013 τον άκουσα με τα αυτιά μου να κάνει λόγο για 12 ΔΙΣ που πήρε σε 24 μήνες)

σημείωση wakeupCyprus 16 Aυγούστου 2013 για του λόγου το αληθές ακούστε τον Νικόλα Παπαδόπουλο να το λέει

οπότε δεν αντιλαμβάνομαι αυτά τα 9 δις του ELA, θα καλυφθούν από τα 10,6 δις από το κούρεμα;;  όχι προφανώς αφού οι δύο τράπεζες μαζί χρειάζονται πολύ περισσότερα
αν θυμάστε η λαική είχε ήδη πάρει 1,8 ΔΙΣ τον μαη του 2012 από τους φορολογούμενους
και είχε ανακοινώσει ζημιές 3,3 ΔΙΣ
ενώ η τράπεζα κύπρου είχε ζημιές  αν θυμάμαι καλά 1,5 ΔΙΣ
οπότε δεν βγαίνουν τα νούμερα αν βάλεις τον ELA που είναι μίνιμουμ 9 ΔΙΣ αν όχι 12
και έτσι κι αλλοιώς 400 εκατομμύρια είναι κυριολεκτικά μηδαμινό ποσό

εδώ ο Περσιάνης λέει

4,1 δισ. ευρώ για κάλυψη χρέους που λήγει ώς το 2016. Περιλαμβάνει τις λήξεις δανείων, ΚΟΧΑ και ομολόγων στη διεθνή αγορά. Μέρος των αναγκών θα ικανοποιηθεί μέσα από την ανανέωση χρέους που κατέχουν «μη επίσημοι δανειστές» στην εγχώρια αγορά. 

Δεν ξέρω τι περιλαμβάνουν αυτά τα δάνεια κλπ
εν τέλει αυτό που βγαίνει ξεκάθαρα είναι αυτό που ήδη γνωρίζαμε φυσικά
ότι ΟΛΑ αυτά δηλαδή εξαθλίωση που θα έλθει γίνονται πρώτα και κύρια για τους στόχους που τέθηκαν από τους εμπνευστές του κουρέματος/καταστροφή της κυπριακής οικονομίας και σε δεύτερο πλάνο για τις τράπεζες

Πιο κάτω κάποιες εκ πρώτης όψεως παρατηρήσεις με μια πρώτη ανάγνωση του μνημονίου με παρατηρήσεις
όπου επιγραμματικά αυτό που έχω να πω είναι ότι και μόνο από το λεκτικό όπως περιγράφεται στο μνημόνιο είναι ξεκάθαρες οι ευθύνες των τραπεζιτών
όπως πχ

.πολλά από τα προβλήματα (σημείωση εννοεί του τραπεζικού τομέα) είναι ενδογενή και σχετίζονται με την υπερβολική επέκταση στην αγορά ακινήτων ως αποτέλεσμα αδύνατων πρακτικών διαχείρισης κινδύνου εκ μέρους των τραπεζών.
Ο χειρισμός των προβλημάτων του τομέα έχει καταστεί πιο δύσκολος λόγω της ευαισθησίας των αποτιμήσεων των εμπράγματων εγγυήσεων στις τιμές των ακινήτων, και οι τράπεζες χρησιμοποίησαν μερικά κενά του εποπτικού πλαισίου (!!!!!!!!!!) για να καθυστερήσουν την αναγνώριση απωλειών από δάνεια, πράγμα που οδήγησε σε σημαντικά χαμηλότερες προβλέψεις επισφαλειών 

Δηλαδή μας λένε στα μούτρα μας ότι οι τράπεζες επεκτάθηκαν υπερβολικά στην αγορά ακινήτων με την φούσκα από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να γίνεται τεράστια τζαι να σκάει
καθώς επίσης μας λένε στα μούτρα μας ότι οι τράπεζες παράνομα προφανώς εκμεταλλεύτηκαν τα κενά του εποπτικού πλαισίου που είχε ως αποτέλεσμα την μη έγκαιρη διαπίστωση των ζημιών που τελικά είχαν και που τελικά φορτωνόμαστε εμείς
Και όμως οι τραπεζίτες που βαρύνονται έστω και με αυτά που τους καταλογίζει το μνημόνιο που υπέγραψαν οι βουλευτές η κυβέρνηση τη ΕΕ το ΔΝΤ η ΕΚΤ παραμένουν στο σπίτι τους με τα εκατομμύρια τους τα μπόνους τους τις συντάξεις τα εφάπαξ τους και δεν τρέχει τίποτα
Αυτό από μόνο του είναι κατά τη γνώμη μου αρκετό για να κινηθεί διαδικασία τουλάχιστον για πλημμελή εκτέλεση καθηκόντων εκ μέρους αυτών που λάμβαναν τις αποφάσεις στις τράπεζες

ΣΕ ΕΧΟΥΝ ΓΡΑΜΜΕΝΟ αγαπητέ συμπολίτη που κοιμάσαι ύπνο βαθύ και συνεχίζεις να πιστεύεις σε θεσμούς που σε προστατεύουν
Τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα από όσο φαντάζεσαι και δεν διανοείσαι το μέγεθος ΚΑΙ της ανεπάρκειας αυτών που ελέγχουν την ζωή σου

εδώ ο Προυπολογισμός 2013

εδώ το Μνημόνιο

ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΣΥΝΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΗ ΕΙΔΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ 
σελ 1
Οι βασικοί στόχοι του προγράμματος είναι:
να αποκαταστήσει την ευρωστία του Κυπριακού τραπεζικού τομέα και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των καταθετών και της αγοράς….

να συνεχίσει την τρέχουσα διαδικασία δημοσιονομικής εξυγίανσης για να διορθώσει το υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης

σελ 2

Βασικοί Στόχοι

…πολλά από τα προβλήματα (σημείωση εννοεί του τραπεζικού τομέα) είναι ενδογενή και σχετίζονται με την υπερβολική επέκταση στην αγορά ακινήτων ως αποτέλεσμα αδύνατων πρακτικών διαχείρισης κινδύνου εκ μέρους των τραπεζών.
….
Ο χειρισμός των προβλημάτων του τομέα έχει καταστεί πιο δύσκολος λόγω της ευαισθησίας των αποτιμήσεων των εμπράγματων εγγυήσεων στις τιμές των ακινήτων, και οι τράπεζες χρησιμοποίησαν μερικά κενά του εποπτικού πλαισίου (!!!!!!!!!!) για να καθυστερήσουν την αναγνώριση απωλειών από δάνεια, πράγμα που οδήγησε σε σημαντικά χαμηλότερες προβλέψεις επισφαλειών 

σελ 4

..Τα σχέδια θα πρέπει να αντανακλούν με ρεαλιστικό τρόπο την αναμενόμενη απομόχλευση του τραπεζικού τομέα και τη μείωση της εξάρτησης από δανεισμό από τις κεντρικές τράπεζες, ενώ θα αποφεύγουν την πώληση περιουσιακών στοιχείων σε πολύ χαμηλές τιμές και την πιστωτική ασφυξία


Ρύθμιση και εποπτεία των τραπεζικών και συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων
1.5 Θα πρέπει να καταβληθούν έντονες προσπάθειες για να μεγιστοποιηθούν τα ποσοστά ανάκτησης από τις τράπεζες των μη εξυπηρετούμενων δανείων ενώ θα 

σελ 5
ελαχιστοποιούνται τα κίνητρα για στρατηγικές πτωχεύσεις δανειζομένων. 
Τα διοικητικά εμπόδια και το νομοθετικό πλαίσιο που αυτή τη στιγμή περιορίζει την κατάσχεση και πώληση της εξασφάλισης των εμπράγματων εγγυήσεων για δάνεια θα τροποποιηθούν ώστε η περιουσία που δεσμεύεται ως εμπράγματη εγγύηση να μπορεί να κατασχεθεί εντός μέγιστου χρονικού διαστήματος 1,5 έτους από την έναρξη των νομικών ή διοικητικών διαδικασιών. 
Στην περίπτωση της πρώτης κατοικίας η χρονική περίοδος θα μπορεί να επεκταθεί στα 2,5 έτη. 

1.6 Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια απειλούν την κερδοφορία των τραπεζών και πρέπει να παρακολουθούνται σωστά και να τυγχάνουν διαχείρισης ώστε να διασφαλίζονται τα κεφαλαιακά αποθέματα των τραπεζών. Οι κατευθυντήριες γραμμές της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου για την κατάταξη των δανείων ως μη εξυπηρετούμενων θα τροποποιηθεί ώστε να περιλαμβάνει όλα τα δάνεια των οποίων καθυστερεί η πληρωμή πέραν των 90 ημερών. 

σελ 8
1.16 Θα ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των δανειοληπτών που βρίσκονται σε δύσκολη θέση μετά την εφαρμογή της εξυγίανσης και ανακεφαλαιοποίησης των αδύναμων τραπεζών. Θα δημιουργηθεί ένα πλαίσιο για τη στοχευμένη αναδιάρθρωση του χρέους του ιδιωτικού τομέα για να διευκολυνθεί η παραχώρηση νέων δανείων και να μειωθούν οι πιστωτικοί περιορισμοί. 

Τρίτον.
σελ 9
μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2013 οι Κυπριακές αρχές θα αναπτύξουν νομοθετικό πλαίσιο και θα θεσπίσουν νομοθεσία όπου χρειάζεται για την αντιμετώπιση των νομικών, διοικητικών ή άλλων εμποδίων που επηρεάζουν την αναδιάρθρωση των βιώσιμων δανειοληπτών, ενώ παράλληλα θα διατηρείται η πιστωτική πειθαρχία. 
Η προσέγγιση αυτή θα στηρίζεται  πάνω σε εθελοντικές λύσεις της αγοράς που θα υποστηρίζονται από μέτρα ενίσχυσης του νομικού πλαισίου για τη στήριξη της αναδιάρθρωση χρεών. Σε αυτό το πλαίσιο εκτός από το κεντρικό πιστωτικό μητρώο θα εφαρμοστεί ένα πλαίσιο για την κατάσχεση και πώληση των εμπράγματων εγγυήσεων δανείων. 
Επιπλέον θα εισαχθούν τροποποιήσεις για τη διασφάλιση της μείωσης του ενσωματωμένου κόστους (τέλη, προυποθέσεις) για τα πιστωτικά ιδρύματα και τους πελάτες κατά τη διάρκεια της αναδιάρθρωσης. 
Τέλος, θα δημιουργηθεί μια υπηρεσία διαμεσολάβησης μεταξύ των τραπεζών και των πελατών τους για την επίτευξη δίκαιης αναδιάρθρωσης του χρέους μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2013.


=========================

 Στον Φιλελεύθερο της 9ης Μαίου 2013 : Η ΕΕ βασικά μας λέει ότι η Ευρ Κεντρ Τράπεζα έδωσε ΠΑΡΑΝΟΜΑ στην αναξιόχρεη λαική τράπεζα τα 9,6 ΔΙΣ που θα φορτωθείς ΕΣΥ!

αναδημοσίευση από 


Ο φιλελεύθερος έχει σήμερα μια πολύ σημαντική είδηση όπου ούτε λίγο ούτε πολύ λαλείς μας ότι η ΕΚΤ δεν μπόρεσε να εξηγήσει σε καμιά περίπτωση το τεράστιο ποσό των 9,6 ΔΙΣ ELA που έδωσε στην αναξιόχρεη χωρίς εξασφαλίσεις Λαική Τράπεζα
Τούτον έχει τεράστιες συνέπειες για εμάς τζαι ως πολίτες
Πρέπει επιτέλους να καταλάβουμε ότι περιπαίζουνα μας ούλλοι που γυρόν
Τα 9,6 ΔΙΣ δόθηκαν παράνομα και αν πρέπει να καταβληθούν να τα πάρουν από εκείνους που τα έδωσαν δηλαδη΄τους τοκογλύφους τραπεζίτες της ΕΚΤ της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου τζαι τους τραπείζτες τοκογλύφους της λαικής
Να επιστρέψουν τα εκατομύρια μπόνους τους τζαι οσα μείνουν να διαγραφούν απλά
Επι του σημείου τούτου θα επανέλθω σύντομα τζαι με πρόταση πρακτικής αντίστασης
Πέμπτη, 09 Μαΐου 2013 9:06 πμ
Βαρύτατες ευθύνες στην Κεντρική Τράπεζα
Κάρφωμα Βρυξελλών για την εποπτεία επί Αθ.Ορφανίδη
0   1
Κάρφωμα Βρυξελλών για την εποπτεία επί Αθ.Ορφανίδη
Βρυξέλλες: Βαρύτατες ευθύνες στην Κεντρική Τράπεζα Κύπρου για ελλιπή εποπτεία των δύο μεγάλων κυπριακών τραπεζών, απέδωσαν ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Όλι Ρεν και το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Γιοργκ Άσμουσεν, αφήνοντας σαφείς αιχμές για την έκθεση σε ελληνικά ομόλογα, η οποία έλαβε χώρα στη διάρκεια της διοίκησης του Αθανάσιου Ορφανίδη.
«Η έλλειψη επαρκούς εποπτείας οδήγησε τις δύο μεγάλες τράπεζες να δημιουργήσουν υπερβολική έκθεση σε κινδύνους» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Όλι Ρεν, παραπέμποντας στην αγορά ελληνικών ομολόγων.
Στην ίδια γραμμή και ο Γιοργκ Άσμουσεν, ο οποίος χαρακτήρισε «πολύ αδύνατη την προληπτική εποπτεία», ενώ ανέφερε ότι η Λαϊκή και η Τράπεζα Κύπρου είχαν ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης που ανέρχονταν σε 8 δις ευρώ, ήτοι 44% του ΑΕΠ του κυπριακού κράτους. Φρόντισε μάλιστα να επισημάνει ότι «εμείς (σ.σ. η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) δεν είμαστε εποπτεύουσα Αρχή και δεν δίνουμε συστάσεις στις τράπεζες… μέχρι τώρα η εποπτεία γινόταν από την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου», κατέληξε ο κ. Άσμουσεν χρεώνοντας ουσιαστικά την ευθύνη στην αρμόδια εθνική Αρχή της νήσου.
Οι τοποθετήσεις των δύο Ευρωπαίων επισήμων έγιναν στο πλαίσιο της δεύτερης μέρας της «ακρόασης» για το κυπριακό Μνημόνιο, ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων της Ευρωβουλής. Ο Γιοργκ Άσμουσεν δεν κατάφερε πάντως να αποσείσει τις ευθύνες που βαραίνουν και την ΕΚΤ αναφορικά με την ενεργοποίηση του έκτακτου μηχανισμού ρευστότητας (ELA) και την παραχώρηση 9,6 δις ευρώ στη Λαϊκή Τράπεζα.
Ο Γερμανός επίσημος, βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο όταν ο ευρωβουλευτής των Φιλελευθέρων, Θεόδωρος Σκυλακάκης, τον κάλεσε να απαντήσει «πως επιτρέπεται να δίδεται το 50% του ΑΕΠ μιας χώρας, το οποίο διαχειρίζεται ως ιδιωτικό χρήμα, σε μια μη αξιόχρεη τράπεζα επί ένα τουλάχιστον έτος»;
Ο κ. Σκυλακάκης κάλεσε επίσης τον κ. Άσμουσεν να τοποθετηθεί: «Συνειδητοποιείτε ότι επιτρέποντας αυτή την κολοσσιαία παροχή ρευστότητας από τον ELA προς μια μη αξιόπιστη τράπεζα, επιτρέψατε να αυξηθεί εμμέσως το δημόσιο χρέος της χώρας, χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου και του λαού της»;
Οι ερωτήσεις αυτές, οι σημαντικότερες της χθεσινής ακρόασης, έμειναν χωρίς ουσιαστική απάντηση, καθώς ο κ. Άσμουσεν επέλεξε να «μασήσει τα λόγια του» και να αναγνώσει ένα προκατασκευασμένο σημείωμα, το οποίο αποτελούσε μια απλή αναδρομή των βασικών σταθμών που οδήγησαν τη Λαϊκή Τράπεζα στο χείλος του γκρεμού.
Στη συνέχεια πάντως, ο εκπρόσωπος της ΕΚΤ επανήλθε επί του θέματος και διατύπωσε τον ισχυρισμό ότι η παροχή έκτακτης ρευστότητας, ELA, «είναι εθνική αρμοδιότητα», προσθέτοντας ότι η ΕΚΤ μπορεί να αντιταχθεί σε αυτήν μόνο με απόφαση του 66% της Εκτελεστικής Επιτροπής.
Ωστόσο, οι θέσεις του κ. Άσμουσεν για το ζήτημα του ELA και των 9,6 δις ευρώ που φορτώθηκαν στις πλάτες των Κυπρίων πολιτών, δεν έπεισαν, καθώς η ΕΚΤ θα μπορούσε, εάν επιθυμούσε, να αποτρέψει την αλόγιστη στήριξη σε μια αφερέγγυα τράπεζα. Άλλωστε, αυτή την πρακτική ακολούθησε στις 25 Μαρτίου, όταν απειλούσε να τραβήξει την πρίζα, εάν η Λευκωσία δεν συναινούσε με τους προκλητικά απαράδεκτους όρους του Μνημονίου…
Η χθεσινή δεύτερη μέρα ακροάσεων για την Κύπρο, δεν πρόσφερε τις «συγκινήσεις» της πρώτης μέρας, όταν ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ χαρακτηρίστηκε «αισιόδοξος νεκροθάφτης». Ξεχώρισε πάντως η τοποθέτηση του εκπροσώπου των Πρασίνων Φιλίπ Λαμπέρτ, ο οποίος διαφώνησε κάθετα με την εκτίμηση της ΕΚΤ ότι η οικονομία της Κύπρου θα συρρικνωθεί κατά 13% τα επόμενα δύο χρόνια, υποστηρίζοντας ότι τα επίπεδα της ύφεσης θα είναι υψηλότερα. Έντονη ήταν και η εκπρόσωπος των Σοσιαλιστών Ελίζα Φερέιρα, η οποία άφησε σαφείς αιχμές για τον ρόλο που διαδραμάτισε η ΕΚΤ στη μεγάλη έκθεση των κυπριακών τραπεζών.
Ο κύκλος των ακροάσεων για την Κύπρο αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα, με την «κατάθεση» του τρίτου μέλους της Τρόικας, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Οι ευρωβουλευτές αναμένεται στη συνέχεια να αποφασίσουν κατά πόσον οι απαντήσεις που έλαβαν είναι επαρκείς ή όχι.
Υπενθυμίζεται ότι εάν οι απαντήσεις των «πρωταγωνιστών» κριθούν ανεπαρκείς, τότε η πολιτική Ομάδα των Φιλελευθέρων θα υποβάλει πρόταση για σύσταση εξεταστικής επιτροπής της Ευρωβουλής, για την Κύπρο.
Γράφει: Παύλος Ξανθούλης

Παρασκευή 9 Αυγούστου 2013

Το «τέλος του παιχνιδιού» για την Ευρωπαϊκή Κρίση Χρέους

αναδημοσίευση από την σελίδα http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/-l–r——2013021788855/  μέσω του http://wwwpraxisred.blogspot.com/2013/02/blog-post_19.html


eurorings
Στη νουβέλα του «το Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου» (Crónica de Una Muerte Anunciada στα Ισπανικά), Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ξεκινάει από το τέλος της ιστορίας, αποκαλύπτοντας σταδιακά τα γεγονότα που οδήγησαν σε μία δολοφονία. Η μη-γραμμική αφήγηση δημιουργεί ασυνήθιστη ένταση. Με την κατάληξη να είναι ήδη γνωστή, τα μόνα που παραμένουν ασαφή είναι τα βήματα τα οποία οδήγησαν στην τραγωδία. 

Το πιθανότερο «τέλος του παιχνιδιού» για την Ευρωπαϊκή κρίση χρέους, είναι ήδη γνωστό – η de facto αμοιβαιοποίηση του ευρωπαϊκού χρέους και η μεγαλύτερη ενοποίηση. Ωστόσο, τα ακριβή γεγονότα που θα οδηγήσουν σε αυτό το φινάλε είναι άγνωστα. Η ιστορία εκτυλίσσεται ανάποδα.
Τα Ευρωπαϊκά Προβλήματα ….
Τα προβλήματα της Ευρώπης είναι πλέον πιστοποιημένα. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν υψηλά, και σε πολλές περιπτώσεις, μη βιώσιμα επίπεδα χρέους, σε συνδυασμό με ένα σύμπλεγμα από πιέσεις διαρκειών και αξιολογήσεων.
Τα δημόσια οικονομικά είναι αδύναμα. Οι Ευρωπαϊκές τράπεζες είναι εκτεθειμένες στον αδύναμο τομέα των ακινήτων ή στο δημόσιο χρέος. Οι διεκδικήσεις των τραπεζών της ευρωζώνης στον δημόσιο τομέα κυμαίνονται μεταξύ 13% και 38%.
Όντας ήδη υποτονικοί και πριν από την κρίση, οι ρυθμοί ανάπτυξης στην Ευρώπη είναι πολύ χαμηλοί για να διατηρήσουν τα σημερινά επίπεδα χρέους. Σε παγκόσμιο επίπεδο, πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν διαθέτουν βιώσιμη διάρθρωση χρέους.
Μετά τις αποκαλύψεις για τα προβλήματα της Ελλάδας το 2009, έχει αυξηθεί η εξονυχιστική έρευνα των επενδυτών γύρω από τη θέση της Ευρώπης. Αρκετά κράτη έχουν χάσει την πρόσβαση στις εμπορικές πηγές χρηματοδότησης. Το κόστος δανεισμού τους έχει αυξηθεί σε αντιοικονομικά επίπεδα.
Η διάσωση κατέστη αναγκαία για Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία. Η Ισπανία πρόκειται να λάβει χρηματοδότηση για την στήριξη του τραπεζικού της συστήματος. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει αναγκαστεί να χρηματοδοτήσει έθνη και τράπεζες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος αθέτησης πληρωμών.
Η κρίση έχει αποκαλύψει ότι το ευρωπαϊκό κοινωνικό συμβόλαιο, το οποίο είναι βασισμένο στις δημόσιες δαπάνες και τις υπηρεσίες πρόνοιας, δεν είναι βιώσιμο με βάση το σημερινό ρυθμό ανάπτυξης και τη φορολογία. Έχει επίσης αναδείξει την ακαμψία  του ενιαίου επιτοκίου και του ενιαίου νομίσματος το οποίο περιορίζει τις επιλογές πολιτικής. Έχει φέρει στην επιφάνεια τις περίπλοκες σχέσεις αλληλεξάρτησης που επιτρέπουν την ταχεία μετάδοση των οικονομικών πιέσεων. Έχει αποκαλύψει την απουσία θεσμικών ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση μίας κρίσης, επειδή το όλο πλαίσιο της ΕΕ υπέθετε ότι δε θα μπορούσε να συμβεί.
Ευρωπαϊκές Λύσεις…
Οι απαιτούμενες πολιτικές λύσεις έχουν παραμείνει αμετάβλητες από την αρχή της κρίσης –μείωση του χρέους, προσωρινή χρηματοδότηση για οντότητες που έχουν χάσει την πρόσβαση στην αγορά, και ανακεφαλαιοποίηση των επηρεασμένων τραπεζών. Σχεδόν δύο χρόνια εντός κρίσης, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί έχουν αρχίσει να απευθύνονται σε κάθε έναν από αυτούς τους τομείς.
Η μείωση του χρέους μπορεί να επιτευχθεί μέσω της λιτότητας (κατεύθυνση των εσόδων προς την αποπληρωμή του χρέους) ή μέσω της αναδιάρθρωσης του χρέους (εκούσια διαγραφή ή αθέτηση). Τα μέτρα λιτότητας κατοχυρώνονται στο δημοσιονομικό Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο απαιτεί από τα μέλη της ευρωζώνης να μειώσουν τα ελλείμματα του προϋπολογισμού σε κάτω από 3% ανά έτος και την αναλογία χρέους προς ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) σε όχι μεγαλύτερη από 60%.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει αναλάβει την αναδιάρθρωση του χρέους για την Ελλάδα, κατ’ ευφημισμό γνωστή και ως PSI (Private Sector Involvement – Συμμετοχή του Ιδιωτικού Τομέα), διαγράφοντας 100 δις Ευρώ χρέους.
Το Νοέμβριο του 2012, η ΕΕ δεν ήταν διατεθειμένη να επιτρέψει περαιτέρω διαγραφές χρεών για να παράσχει πρόσθετη ελάφρυνση χρέους στην Ελλάδα. Με το 60-70% του ελληνικού χρέους να κατέχεται τώρα από επίσημες υπηρεσίες (κυβερνήσεις, την ΕΚΤ, ευρωπαϊκά ταμεία διάσωσης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο («ΔΝΤ»)), η αναγνώριση των ζημιών ήταν πολιτικά δύσκολη. Αντ’ αυτού, χρησιμοποιήθηκε η επαναγορά του χρέους (που παρέδωσε μεγάλο κέρδος στα hedge funds (αντισταθμιστικά αμοιβαία κεφάλαια) και χαμηλότερα τοκομερίδια (κουπόνια) και μεγαλύτερες διάρκειες υφιστάμενου χρέους.
Η «φαντασία» του μηδενικού τοκομεριδίου για το ελληνικό χρέος, επέτρεψε στην καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ να τιμήσει την υπόσχεσή της ότι οι Γερμανοί δεν θα υποστούν απώλειες από το σχέδιο διάσωσης. Σε παρόμοιες περιπτώσεις ελάφρυνσης του χρέους σε άλλες χώρες υπάρχει αντίσταση, καθώς η περίπτωση της Ελλάδας είναι διαφορετική.
Η ΕΕ, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ έχουν συνεργαστεί για να παρέχουν στήριξη της ρευστότητας και χαμηλότερα επιτόκια δανεισμού για τις ασθενέστερες χώρες.
Οι παροχές περιλαμβάνουν τα κεφάλαια διάσωσης – το ΕΤΧΣ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) το οποίο πρόκειται να αντικατασταθεί από τον ΕΜΣ (Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας). Η ΕΚΤ έχει τον ELA (Μηχανισμός Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας), την LTRO (Πράξη Μακροπρόθεσμης Αναχρηματοδότησης), το SMP (Πρόγραμμα Αγοράς Ομολόγων) και το νέο OMT (πρόγραμμα Αγοράς Κρατικών Ομολόγων). Η ΕΕ έχει συμφωνήσει στην έννοια μίας τραπεζικής «ένωσης».
Οι Ευρωπαίοι γραφειοκράτες φαίνεται να έχουν εμμονή με τα ακρωνύμια. Πιστεύουν ότι η κατάλληλη αλληλουχία γραμμάτων μπορεί να λύσει οποιοδήποτε πρόβλημα. Δυστυχώς, η απάντηση αυτή είναι ανεπαρκής.
Το χρέος λιτότητας είναι αυτοκαταστροφικό. Οι περικοπές δαπανών και οι αυξήσεις φόρων οδηγούν σε συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας, αυξάνοντας το έλλειμμα του προϋπολογισμού, καθώς και το χρέος. Τα πρόσθετα μέτρα λιτότητας απλά επιδεινώνουν τον αρνητικό φαύλο κύκλο, καθώς η οικονομία βυθίζεται σε βαθιά ύφεση με αυξημένη ανεργία.
Η διαγραφή του χρέους οδηγεί σε μεγάλες απώλειες για τις τράπεζες και τους επενδυτές. Αυτό απαιτεί κυβερνητική στήριξη, ώστε να διατηρηθεί η ακεραιότητα του συστήματος πληρωμών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αυξάνοντας τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το χρέος.
Η ελάφρυνση του χρέους περιπλέκεται από το γεγονός ότι οι διεκδικήσεις είναι διασυνοριακές. Ένα μεγάλο μέρος των περιφερειακών κρατικών ομολόγων, το κατέχουν τράπεζες και επενδυτές στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, τη Φινλανδία και το Λουξεμβούργο. Αυτά τα κράτη αντιστέκονται στις διαγραφές, φοβούμενα την αποσταθεροποίηση των χρηματοπιστωτικών τους συστημάτων.
Ακόμη, οι πολιτικές αυτές αποτυγχάνουν ως προς τη βελτίωση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας. Χωρίς την επιλογή της υποτίμησης του νομίσματος, οι πληγείσες χώρες είναι αναγκασμένες να μειώσουν τις δαπάνες, κάτι που επιτείνει τη μείωση της δραστηριότητας.
Και δε φτάνει μόνο αυτό…
Ο Πίνακας Αποτελεσμάτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2012, υπολόγισε ότι μεταξύ Οκτωβρίου 2008 και Δεκεμβρίου 2011, και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ προσέφεραν στις τράπεζες βοήθεια της τάξης του 1,6 τρις ευρώ (περίπου 13% του ΑΕΠ της ΕΕ) για την ενίσχυση της ρευστότητας, του κεφαλαίου και την απομάκρυνση των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων από τους ισολογισμούς. Από το 2011, έχει παρασχεθεί περαιτέρω βοήθεια στις τράπεζες. Υπήρξε και επιπλέον βοήθεια από την ΕΚΤ και το ΔΝΤ για τράπεζες αλλά και κράτη. Αν συμπεριληφθεί και αυτή, τότε το συνολικό ποσό της βοήθειας μέχρι στιγμής, πλησιάζει τα 3,5 τρις ευρώ (30% του ΑΕΠ), που αντιστοιχεί σε 7.000 ευρώ ανά πολίτη της ΕΕ.
Ωστόσο, οι χρηματοδοτικοί πόροι που απομένουν για την αντιμετώπιση της κρίσης μπορεί να είναι ανεπαρκείς. Τα ποσά που διατίθενται δεν έχουν αλλάξει εδώ και δύο χρόνια, και δεν υπάρχει καμία όρεξη για αύξηση των δεσμεύσεων.
Ο ΕΜΣ έχει συνολική δανειοδοτική ικανότητα της τάξης των 500 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η συμφωνημένη χρηματοδοτική βοήθεια για την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, με τη μορφή δανείων και εγγυήσεων, είναι περίπου 294 δις ευρώ. Με περίπου 102 δις να προέρχονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για τη διμερή βοήθεια της Ελλάδας, τα 192 δις προβλέπονται από το ΕΤΧΣ, το οποίο πρόκειται να απορροφηθεί από τον ΕΜΣ. 100 δις Ευρώ έχουν δεσμευτεί στην Ισπανία για την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού της τομέα. Αυτό αφήνει τον ΕΜΣ με διαθέσιμη δανειοδοτική ικανότητα της τάξης των 208 δις Ευρώ.
Υπάρχουν αυξανόμενοι περιορισμοί στη συμμετοχή του ΔΝΤ, ενισχύοντας τον ΕΜΣ.
Η Ελλάδα, η Ιρλανδία ή η Πορτογαλία μπορεί να χρειαστούν περαιτέρω βοήθεια, καθώς οι οικονομίες τους παραμένουν αδύναμες και η χρηματοδότηση της αγοράς δεν είναι διαθέσιμη ή είναι υπερβολικά ακριβή. Επίσης, είναι πιθανό να χρειαστούν πρόσθετη χρηματοδότηση για την κάλυψη των ληξιπρόθεσμων χρεών και για των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού.
Η Ισπανία και η Ιταλία μπορεί να χρειαστούν προγράμματα βοηθείας. Η Ισπανία έχει χρέος 800 δις (74% του ΑΕΠ). Η Ιταλία έχει χρέος 1.9 τρις (121% του ΑΕΠ). Και οι δύο χώρες έχουν σημαντικά ληξιπρόθεσμα χρέη στο εγγύς μέλλον. Η Ισπανία έχει υποχρεώσεις αποπληρωμής αρχικού κεφαλαίου και τόκων, της τάξης των 160 δις το 2013 και των 120 δις το 2014. Η Ισπανική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης της τάξης των 260 δις για το 2013. Η Ιταλία έχει υποχρεώσεις αποπληρωμής αρχικού κεφαλαίου και τόκων, της τάξης των 350 δις το 2013 και των 220 δις το 2014.
Ένα σημαντικό πρόβλημα είναι η φυγή κεφαλαίων από τις ευρωπαϊκές χώρες της περιφέρειας. Οι τράπεζες της περιφέρειας έχουν χάσει μεταξύ 10% και 20% των καταθέσεών τους, αντανακλώντας την ανησυχία σχετικά με τη φερεγγυότητα και τον κίνδυνο μετατροπής του νομίσματος.  Μπορεί να χρειαστούν πρόσθετοι πόροι για την χρηματοδότηση ενός συστήματος εγγύησης καταθέσεων, ώστε να σταματήσει η φυγή κεφαλαίων.
Οι συνολικές τραπεζικές καταθέσεις στην Ευρώπη αντιστοιχούν περίπου σε 8 τρισεκατομμύρια ευρώ, συμπεριλαμβανομένων 6 τρις ευρώ ιδιωτικών καταθέσεων. Γύρω στο 1,5 με 2 τρισεκατομμύρια αυτών των καταθέσεων βρίσκονται σε τράπεζες των περιφερειακών χωρών. Ένα αποτελεσματικό σύστημα καταθέσεων θα χρειαζόταν να καλύπτει γύρω στο 1 με 1,5 τρις καταθέσεων, τοποθετώντας μεγάλες απαιτήσεις στα διαθέσιμα κεφάλαια.
Η Ευρώπη μπορεί να χρειαστεί ικανότητα διάσωσης της τάξης των 3 τρισεκατομμυρίων ευρώ για να είναι αξιόπιστη. Οι πιθανές απαιτήσεις υπερβαίνουν τους διαθέσιμους πόρους.
Το Μεγάλο Όπλο της Ευρώπης…
Η μόνη άλλη πιθανή πηγή χρηματοδοτικής στήριξης είναι η ΕΚΤ. Έχει ήδη παράσχει πάνω από 1 τρις ευρώ σε βραχυπρόθεσμες χρηματοδοτήσεις στις τράπεζες, μόνο μέσω του προγράμματος LTRO. Αυτά τα προγράμματα λήγουν στο τέλος του 2014 και στις αρχές του 2015. Μπορεί να χρειαστεί να αυξηθούν ή να επεκταθούν για τη χρηματοδότηση του αδύναμου τραπεζικού συστήματος.
Η ΕΚΤ έχει αγοράσει περίπου 210 δις ευρώ σε κρατικά ομόλογα υπό το Πρόγραμμα Αγοράς Ομολόγων SMP. Τον Ιούλιο του 2012, η ΕΚΤ ανακοίνωσε το πρόγραμμα OMT (Αγοράς Κρατικών Ομολόγων) που επιτρέπει την αγορά απεριόριστων ποσοτήτων κρατικών ομολόγων. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι ανακοίνωσε ότι: «στο πλαίσιο εντολής μας, η ΕΚΤ είναι έτοιμη να κάνει ότι χρειαστεί για να διατηρηθεί το ευρώ». Οι αγορές και οι επενδυτές υπέθεσαν ότι αυτό είναι το «μεγάλο όπλο» -μια ευρωπαϊκή εκδοχή της ποσοτικής χαλάρωσης «QE» και νομισματοποίησης του χρέους όπως είχε γίνει στις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η ανακοίνωση του ΕΚΤ επέφερε σχετική σταθερότητα στην Ευρώπη για το δεύτερο εξάμηνο του 2012.
Ωστόσο το πρόγραμμα OMT έχει προϋποθέσεις. Η δράση της ΕΚΤ εξαρτάται από τη σχετική κυβέρνηση που ζητά επίσημα βοήθεια και συμφωνεί να συμμορφωθεί με τους όρους που ισχύουν σύμφωνα με τον ΕΜΣ και το ΕΤΧΣ. Αντί για την αποφυγή των πιέσεων της αγοράς, η ενεργοποίηση του μηχανισμού απαιτεί να χειροτερέψουν τα προβλήματα χρηματοδότησης των χωρών «υψηλού κινδύνου», προτού αναλάβει δράση η ΕΚΤ.
Η αγορές της ΕΚΤ θα περιοριστούν σε μικρές ή ενδιάμεσες διάρκειες. Αυτός ο όρος έχει σχεδιαστεί για να κάνει την παρέμβαση παρόμοια με την παραδοσιακή νομισματική πολιτική. Είναι επίσης σχεδιασμένος ώστε να μειώσει το κόστος των τραπεζικών δανείων που καθοδηγείται από τα πιο βραχυπρόθεσμα επιτόκια.
Η ΕΚΤ μπορεί επίσης να ορίσει ανώτατο όριο για την απόδοση ή το μέγεθος των αγορών της, πριν από κάθε παρέμβαση. Υπάρχει αβεβαιότητα ως προς το αν η ΕΚΤ πρόκειται να παραιτηθεί από τη θέση της ως προτιμώμενος πιστωτής για τέτοιου είδους αγορές, σε περίπτωση αθέτησης ή αναδιάρθρωσης.
Το πρόγραμμα OMT αποκάλυψε σημαντικές διαιρέσεις εντός της ΕΚΤ. Ο Jens Weidmann, επικεφαλής της γερμανικής Bundesbank και πρώην σύμβουλος της καγκελαρίου, αντιτάχθηκε σε αυτό το μέτρο. Είναι γνωστό ότι και άλλα μέλη της ευρωζώνης νιώθουν άβολα με αυτό.
Η νομική βάση του προγράμματος OMT παραμένει αβέβαιη. Το Άρθρο 123 της Συνθήκης της Λισαβόνας απαγορεύει από την ΕΚΤ την απευθείας αγορά του εθνικού χρέους των κυβερνήσεων. Δε μπορούμε να αποκλείσουμε μελλοντικές νομικές προκλήσεις. Η υπέρβαση των νομικών ζητημάτων θα απαιτούσε χρονοβόρες τροποποιήσεις της Συνθήκης, και η υποστήριξη για κάτι τέτοιο δεν είναι εξασφαλισμένη.
Το OMT δεν έχει ενεργοποιηθεί μέχρι σήμερα. Το 2008, ο Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Χανκ Πόλσον είπε ότι αν όλοι γνωρίζουν ότι αν έχεις ένα «μπαζούκα» στην τσέπη σου μπορεί να μη χρειαστεί να το χρησιμοποιήσεις. Η ΕΚΤ έχει ποντάρει στο ότι η ανακοίνωση ότι είναι προετοιμασμένη να παρέμβει, θα αποκαταστήσει την πρόσβαση των περιφερειακών δανειοληπτών στην αγορά, και θα μειώσει τα επιτόκια που απαιτεί η αγορά. Το κόστος δανεισμού των πιο αδύναμων χωρών παραμένει πάνω από τα βιώσιμα επίπεδα. Η πραγματική πρόσβαση στην αγορά παραμένει αβέβαιη, λόγω της δραστηριότητας των τραπεζών που αγοράζουν κρατικά ομόλογα τα οποία μπορούν να χρηματοδοτηθούν με κέρδος από την ΕΚΤ.
Οι δηλώσεις του Προέδρου της ΕΚΤ κυριαρχούνται από δύο λέξεις: «μπορεί» και «επαρκής». Ο αναλυτής της αγοράς Carl Weinberg συνοψίζοντας τις δηλώσεις αυτές είπε: «Πρόκειται για μια υπόσχεση να γίνει κάτι απροσδιόριστο, σε μία απροσδιόριστη χρονική στιγμή, το οποίο περιλαμβάνει προγράμματα και θεσμούς οι οποίοι δεν έχουν εφευρεθεί ακόμα, με τρόπο που δεν έχει αποφασιστεί ακόμα».
Ο Κύριος Ντράγκι, ο οποίος χρίστηκε Πρόσωπο της Χρονιάς για το 2013 από τους Financial Times, δήλωσε μελοδραματικά για το πρόγραμμα OMT: «Πιστέψτε με, θα είναι αρκετό». Αναμφισβήτητα, οι αγορές θα τεστάρουν την αποφασιστικότητα της ΕΚΤ. Όπως ήξερε κι ο αθλητής Γιόγκι Μπέρα: «Στη θεωρία δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ θεωρίας και πράξης. Στην πράξη όμως υπάρχει.»
Αθόρυβη ενοποίηση…
Η κλίμακα των προβλημάτων, η ανεπάρκεια των διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων και οι πολιτικές δυσκολίες, σημαίνουν ότι είναι απίθανο να δούμε αποφασιστικές ενέργειες για την επίλυση της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Η πιο πιθανή πορεία γεγονότων περιλαμβάνει βαθύτερη οικονομική δυσπραγία, και για τις χώρες υψηλού κινδύνου αλλά και για τις πιο ισχυρές οικονομίες της ευρωζώνης.
Το πιθανότερο είναι να παραμείνει αδύναμη η πραγματική οικονομία -που βρίσκεται ήδη σε ύφεση- με χαμηλή ανάπτυξη και υψηλή και συνεχώς αυξανόμενη ανεργία. Οι βασικές επιρροές θα είναι τα προγράμματα λιτότητας και το αδύναμο παγκόσμιο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των επιβραδύνσεων στις αναδυόμενες οικονομίες. Άλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν τον συνεχή περιορισμό της πίστωσης, καθώς οι ευρωπαϊκές τράπεζες αναδιαρθρώνονται και «ξεφορτώνονται» περιουσιακά στοιχεία.
Τα χαμηλά επίπεδα οικονομικής δραστηριότητας θα είναι ιδιαίτερα έντονα στις οικονομίες της περιφέρειας. Η αδυναμία αυτή θα μεταδοθεί στις ισχυρότερες οικονομίες, εξαιτίας της αδυναμίας εξαγωγών. Δεδομένου ότι οι μεγαλύτερες αγορές τους είναι εντός Ευρώπης και σε ύφεση, η Γερμανία και η Γαλλία θα αντιμετωπίσουν επίσης επιβραδύνσεις. Οι αυξημένες οικονομικές πιέσεις από την ανάγκη στήριξης των ασθενέστερων χωρών θα συμβάλλιυν επίσης στη συρρίκνωση.
Οι κυβερνήσεις στις υπό ρίσκο οικονομίες, δε θα φτάσουν τους στόχους ελλείμματος ή επιπέδου χρέους. Οι τράπεζες θα έρθουν αντιμέτωπες με αυξημένες απώλειες λόγω των χρεών και θα χρειαστούν εγχύσεις κεφαλαίου.  Και για τις κυβερνήσεις, και για τις τράπεζες, η πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα παραμείνει περιορισμένη. Το κόστος της εμπορικής χρηματοδότησης θα παραμείνει πάνω από τα προσιτά επίπεδα. Μπορεί να χρειαστεί περαιτέρω ενίσχυση της χρηματοδότησης.
Τα μέλη της ευρωζώνης παραμένουν δεσμευμένα στην αποφυγή των αγνώστων κινδύνων της αθέτησης και της αποχώρησης χωρών από το ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι η βοήθεια είναι επικείμενη, αν και παραμένει αβέβαια η μορφή της καθώς και οι όροι που θα τη συνοδεύουν.
Οι χώρες της περιφέρειας θα αναγκαστούν να βασιστούν στον ΕΜΣ και την ΕΚΤ για την παροχή χρηματοδότησης. Εκτός και αν αυξηθεί το μέγεθος του ΕΜΣ, η ΕΚΤ θα αναγκαστεί να παρέχει χρηματοδότηση άμεσα και έμμεσα. Στην έμμεση περίπτωση, η ΕΚΤ θα παρέχει φθηνά κεφάλαια σε τράπεζες για να αγοράσουν κρατικά ομόλογα τα οποία θα χρησιμοποιηθούν ως ενέχυρο για τη χρηματοδότηση της κεντρικής τράπεζας.
Το TARGET2 («Διευρωπαϊκό Αυτοματοποιημένο Σύστημα Ταχείας Μεταφοράς Κεφαλαίων σε Συνεχή Χρόνο») είναι ένα σύστημα πληρωμών για τον διακανονισμό της ροής κεφαλαίων μεταξύ χωρών της ευρωζώνης. Πριν από το 2008, τα ελλείμματα των μεμονωμένων κρατών χρηματοδοτούνταν από τράπεζες και επενδυτές. Από την αρχή της κρίσης, η έλλειψη εμπορικής χρηματοδότησης σημαίνει ότι οι κεντρικές τράπεζες στις ισχυρότερες χώρες έχουν χρησιμοποιήσει το TARGET2 για να χρηματοδοτήσουν τις χώρες της περιφέρειας, χωρίς πρόσβαση σε χρηματαγορές για τη χρηματοδότηση των εμπορικών ελλειμμάτων και της φυγής κεφαλαίων. Η διαδικασία αυτή θα συνεχιστεί.
Με τον καιρό, η χρηματοδότηση θα συγκεντρωθεί στα επίσημα όργανα της ευρωζώνης, την ΕΚΤ και το σύστημα TARGET2. Ο κίνδυνος θα μετατοπιστεί από τις περιφερειακές χώρες στον πυρήνα της ευρωζώνης, ιδιαίτερα στη Γερμανία και στη Γαλλία. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα ότι οι ισχυρότερες χώρες είναι αυτές που βρίσκονται πίσω από κάθε μηχανισμό στήριξης.
Ο ΕΜΣ βασίζεται κυρίως στην στήριξη τεσσάρων χωρών: της Γερμανίας (27,1%), της Γαλλίας (20,4%), της Ιταλίας (17,9%) και της Ισπανίας (11,9%). Ο αναλυτής της αγοράς Grant Williams περιγράφει πεζά τις υπόλοιπες χώρες που στηρίζουν τον ΕΜΣ ως την «Ελλάδα, μια άλλη άσχετη, μία άλλη χώρα με την οποία δεν ασχολείται κανείς, ποιος νοιάζεται, δεν έχει καμία σημασία, κάπου κοντά στην Πολωνία, άκυρη, πάνω εκεί ψηλά, πρώην κάτι, φορολογικό καταφύγιο και κάπου με βουνά.» Αν η Ισπανία ή η Ιταλία χρειαστούν βοήθεια, τότε η ενδεχόμενη δέσμευση των υπολοίπων χωρών, ιδιαίτερα της Γαλλίας και της Γερμανίας, θα αυξηθεί. Μία παρόμοια διαδικασία ισχύει και στην περίπτωση της ΕΚΤ.
Η Γερμανία είναι μακράν ο μεγαλύτερος πιστωτής του TARGET2. Η Ολλανδία, η Φινλανδία και το Λουξεμβούργο είναι οι άλλοι πιστωτές, με τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης να είναι οφειλέτες στο πλαίσιο του συστήματος. Η τρέχουσα έκθεση της Bundesbank σε άλλες κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης είναι άνω των 750 δις ευρώ.
Οι καθαρές απαιτήσεις του TARGET2 δεν αποτελούν πραγματικό μέτρο του κινδύνου της Bundesbank. Το καθαρό υπόλοιπο θα χανόταν μόνο σε περίπτωση διάλυσης της ευρωζώνης και αν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες αρνηθούν να εξοφλήσουν τα χρέη τους. Ο κίνδυνος είναι δύσκολο να υπολογιστεί. Ωστόσο υπάρχει σαφής μετάβαση του κινδύνου χρηματοδότησης προς τις ισχυρότερες χώρες. Αυτό αποδυναμώνει, εν τέλει, την οικονομική τους θέση.
Η Γερμανία αποτελεί ένδειξη του μεγέθους του έργου. Οι γερμανικές εγγυήσεις που στηρίζουν το ΕΔΧΣ είναι 211 δις ευρώ. Ο ΕΜΣ θα απαιτεί εισφορά κεφαλαίου από τη Γερμανία. Αν ο ΕΜΣ δανείσει την πλήρη δέσμευσή του των 500 δις ευρώ και οι συμμετέχοντες αθετήσουν το χρέος τους, η ευθύνη της Γερμανίας θα μπορούσε να φτάσει μέχρι και στα 280 δις ευρώ. Υπάρχει επίσης έμμεση έκθεση μέσω των διεκδικήσεων της ΕΚΤ και του TARGET2.
Το μέγεθος των ανοιγμάτων αυτών είναι μεγάλο, και σε σχέση με το ΑΕΠ της Γερμανίας (περίπου 2,5 δις ευρώ) και σε σχέση με τα ιδιωτικά γερμανικά περιουσιακά στοιχεία που εκτιμώνται σε 4,7 τρις ευρώ. Ακόμη, η Γερμανία έχει σημαντικά επίπεδα δικού της χρέους (περίπου 81% του ΑΕΠ). Η αύξηση των δεσμεύσεων ή των επιπέδων χρέους θα απορροφήσει και τις γερμανικές αποταμιεύσεις, παραλύοντας την οικονομία. Τα δημογραφικά στοιχεία της Γερμανίας, με τη γήρανση του πληθυσμού, προσθέτουν στα προβλήματά της.
Με την πάροδο του χρόνου, η μεταβίβαση των κινδύνων θα σημαίνει την εκ των πραγμάτων αμοιβαιοποίηση του ευρωπαϊκού χρέους και κρυφές οικονομικές μεταφορές.
Αυτό είναι ακριβώς το αποτέλεσμα που έχουν προσπαθήσει να αποφύγουν η Γερμανία και οι σύμμαχοί της.
Ένας κόσμος Πόνου…
Η de facto ενοποίηση μπορεί να βοηθήσει ώστε το Ευρωπαϊκό πρόβλημα του χρέους να γίνει πιο εύκολα διαχειρίσιμο.
Ως ενιαία μονάδα, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της ευρωζώνης είναι σχεδόν ισορροπημένο, το εμπορικό ισοζύγιό της έχει ένα μικρό πλεόνασμα, το συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα είναι μικρό και το συνολικό επίπεδο χρέους, αν και υψηλό, είναι αρκετά διαχειρίσιμο. Περίπου 75% των εμπορικών συναλλαγών γίνονται μεταξύ κρατών-μελών, με τη βοήθεια της άρσης των εμπορικών φραγμών και του ενιαίου νομίσματος. Η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ και ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς παγκοσμίως, πωλεί πάνω από 60% των προϊόντων της εντός της κοινής αγοράς, ένα μεγάλο μέρος σε άλλα μέλη της ευρωζώνης.
Ωστόσο, οι σημαντικές διαφορές μεταξύ των επιμέρους μελών της ευρωζώνης στα επίπεδα εισοδημάτων, τα δημόσια οικονομικά, τα εξωτερικά ισοζύγια και τα επίπεδα χρέους, θα κάνουν απαραίτητη τη μεταφορά καθαρού πλούτου από τα πλουσιότερα στα ασθενέστερα κράτη-μέλη. Τα ισχυρότερα, και πιο φερέγγυα, μέλη θα χρειαστεί επίσης να εγγυηθούν τα δάνεια των ασθενέστερων χωρών. Παρά την εναντίωση σε τέτοιου είδους αλληλέγγυες υποχρεώσεις των καθαρών δανειστών όπως η Γερμανία, η Φινλανδία και η Ολλανδία, η διαδικασία αυτή φαίνεται να αποτελεί και την πιο πιθανή έκβαση.
Η αθόρυβη ενοποίηση θα έχει σημαντικό κόστος. Για τις περιφερειακές χώρες, η χρηματοδότηση θα είναι διαθέσιμη, αν και σε δόσεις οι οποίες θα κρατούν την χώρα-παραλήπτη ίσα-ίσα εν ζωή και θα παρατείνουν την ταλαιπωρία της. Θα χρειαστεί η τήρηση αυστηρών πολιτικών λιτότητας, οι οποίες μπορεί να βουλιάξουν τις οικονομίες σε βαθιά ύφεση.
Το βιοτικό επίπεδο θα μειωθεί από την εσωτερική υποτίμηση. Στην περίοδο από την εισαγωγή του ευρώ, το μοναδιαίο κόστος εργασίας στη Γερμανία αυξήθηκε κατά 7-8% σε σχέση με 30% στην Ιταλία, 35% στην Ισπανία και 42% στην Ελλάδα. Οι αυξήσεις αυτές πρέπει να αντιστραφούν για να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα. Οι συνθήκες απασχόλησης, οι συνταξιοδοτικές παροχές και οι κοινωνικές παροχές που παρέχονται από το κράτος θα γίνουν λιγότερο γενναιόδωρες. Οι φόροι θα αυξηθούν, μειώνοντας το εισόδημα μετά το φόρο.
Στις ισχυρότερες χώρες, οι αποταμιευτές θα δουν την αξία των αποταμιεύσεών τους να πέφτει. Θα υποστούν και αυτοί τις απώλειες των κοινωνικών υποδομών καθώς οι αποταμιεύσεις και το εισόδημα, κατευθύνονται στην στήριξη πιο αδύναμων μελών της ευρωζώνης. Καθώς η ενοποίηση θα γίνεται πραγματικότητα, οι απλοί Γερμανοί θα ανακαλύψουν την πραγματικότητα μιας παλιάς παροιμίας: «αν μείνεις θα σε φάει το θηρίο, αν τρέξεις να σωθείς θα σε πιάσει».
Η Ευρώπη θα βρεθεί «κλειδωμένη» σε μία περίοδο υποτονικής οικονομικής δραστηριότητας και υψηλής ανεργίας. Η χώρες του πυρήνα της Ευρωζώνης, κυρίως η Γερμανία και η Γαλλία, επηρεάζονται όλο και περισσότερο από τα προβλήματα της υπόλοιπης Ευρώπης. Στις αρχές του 2013, ο Joerg Asmussen, μέλος του συμβουλίου της ΕΚΤ, προέβλεψε ότι η Γερμανία μπορεί να γίνει ο «Ασθενής της Ευρώπης» αν τα προβλήματα συνεχιστούν.
Η στεγνή γλώσσα της οικονομίας κρύβει πίσω της έναν κόσμο ανθρώπινου πόνου, καθώς η ζωή θα μετατραπεί σε έναν ζοφερό αγώνα για επιβίωση. Τα ποσοστά ανεργίας, που σε ορισμένες χώρες πλησιάζουν το 30% και το 50% για άτομα κάτω των 25 ετών, θα τροφοδοτήσουν την αύξηση της αστάθειας. Η κοινωνική αναταραχή και οι συγκρούσεις είναι πιθανές. Η αγωνιστική αντιπολίτευση στη λιτότητα και οι πτώσεις στο βιοτικό επίπεδο θα συνεχιστούν.
Δημοσκοπήσεις τοποθετούν τα μεγάλα πολιτικά κόμματα σε πολλές χώρες κάτω από το 50% της συνολικής ψήφου, οδηγώντας σε ασταθείς συνασπισμούς που κάνουν δύσκολη τη λήψη αποφάσεων. Όπως σημείωσε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ: «Όλοι γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε, απλά δεν ξέρουμε πώς να επανεκλεγούμε αφού το κάνουμε.»
Το πολιτικό περιβάλλον ευνοεί τα πολιτικά κόμματα που υποστηρίζουν πιο ριζοσπαστικές δράσεις, όπως την εγκατάλειψη του ευρώ ή την αθέτηση του χρέους. Η εναντίωση στη μετανάστευση και τις πολιτισμικές μειονότητες, πολλές φορές παίρνει τη μορφή βίαιης δράσης, και αυξάνεται. Αυτές είναι οι πραγματικότητες που μπορεί να καθορίσουν το μέλλον της Ευρώπης, περισσότερο από ότι τα οικονομικά.
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ηγέτες είναι όλο πιο αισιόδοξοι στα λόγια: η κρίση της ευρωζώνης είναι «στο παρελθόν»· τα προβλήματα έχουν «επιλυθεί». Μόνο η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ακούγεται επιφυλακτική, υποστηρίζοντας ότι η κρίση είναι πιθανό να συνεχιστεί για πολλά χρόνια. Αυτή μπορεί να είναι μία τακτική αναγνώρισης του κόστους της κρίσης για τη Γερμανία. Μπορεί επίσης να είναι μία στρατηγική για να προετοιμάσει τους Γερμανούς για την σκληρή πραγματικότητα του πιθανού φινάλε.
Ενώ η εκ των πραγμάτων ενοποίηση είναι η πιθανή έκβαση, η ομαλή μετάβαση δεν είναι εγγυημένη. Οι ταμειακές εκροές των πραγματικών μετρητών στα πολιορκούμενα έθνη, οι πρώτες απαιτήσεις για το γερμανικό προϋπολογισμό, οι σημαντικές υποβαθμίσεις των κρατών του πυρήνα της ευρωζώνης, ή μία αύξηση του πληθωρισμού και των τιμών μπορεί να αλλάξουν γρήγορα την δυναμική. Αν οι ψηφοφόροι στη Γερμανία και σε άλλα ισχυρά κράτη συνειδητοποιήσουν την πραγματικότητα της συγκέντρωσης του χρέους και τις διαρθρωτικές μεταφορές πλούτου, τότε το αποτέλεσμα μπορεί να είναι διαφορετικό. Η συνεχιζόμενη επιδείνωση της οικονομικής δραστηριότητας που απαιτεί περαιτέρω διασώσεις, καθώς και τα μη βιώσιμα επίπεδα ανεργίας και η κοινωνική κατάρρευση, μπορεί να προκαλέσουν ακόμα και την αποκήρυξη των χρεών, αθετήσεις ή την κατάρρευση του ευρώ και της ευρωζώνης.